Olası bir büyük deprem kapımızda sadece yaşadığımız gün için nefes almak yerine gelecek günleri düşünmemiz gerekiyor. Bu deprem olacak, kısa vadede neleri düzeltebiliriz? Bu konuların üstünde durmak istiyorum.
Deprem sonrasında iletişimin kesilmemesi ve teknolojinin can kayıplarını azaltması için doğru kullanımın şart olduğunu hatırlatmak istiyorum.
Bireyler İçin;
1- Telefon hatlarınız üzerinden arama yapmayın
Bireylerin yapacakları aramalar yüzünden baz istasyonlarının kilitlenmesi muhtemel, sadece 110, 112 gibi özel numaraları aramak için operatör üzerinden arama yapmamız gerekiyor. Sadece İstanbul’da yaşayan insanlar için değil, deprem yaşandıktan 48 saat boyunca operatör baz istasyonlarını yoğun kullanımdan ülke genelinde arındırmamız gerekiyor.
2- Telefonlarınıza çevrimiçi iletişim uygulamalarını öncesinden yükleyin
Çünkü telefon aramalarına baz istasyonları yetişemezken internet altyapıları konusunda kısmen ulaşılabilir olacaktır. Sadece WhatsApp olarak düşünmemeniz gerekiyor. Çünkü WhatsApp’ın sunucuları da böyle bir yoğunluk karşısında çökebilir. Alternatifi birçok uygulamayı aileniz ile koordineli bir şekilde indirmeniz gerekiyor.
3- Yıkılan üst geçitlerin yolu kapatmaması için biraz güç sarf edin
Çökmüş bir üst geçit gördüğünüz taktirde, tek başınıza yapamayacak durumda iseniz bile çevreden yardım isteyip yolu açmanız gerekiyor. Çünkü şehir dışından gelecek olan yardımların önündeki engeller bu üst geçitler olabilir. Tek şerit dahi olsa açmaya çalışın. Daha ufak taşlar ile büyük beton bloklarını parçalayıp taşımanız daha kolay olacaktır.
4- Deprem esnasında tanık olduğunuz hırsızlıklara göz yummayın
Deprem yaşandıktan sonra yaşanacak patlama, hırsızlık, yangın ve tecavüz olayları daha çok kayıp olmasına sebep olacaktır.
“Yığınların altından sadece altın bilezikli kolu dışarıda kalan bir kadının kolunu keserek bileziklerini aldıklarını gördüm.”
1999 – Kocaeli
Böyle bir durumda vermeniz gereken tepki ise hırsızlığa uğrayan kişinin akrabası gibi davranmanızdır. Böyle bir tepki verebilirseniz bu acizliği yapan kişileri durdurabilme ihtimaliniz var.
5- Şehri terk etmeyin
Eğer aileniz ve yakınlarınız sağ kurtulduysanız bile şehri terk etmemeniz gerekiyor. Çünkü kapı komşularınızın size ihtiyacı var. Ayrıca trafik oluşturmamanız gerekiyor. Zira İstanbul’a girişte oluşacak yardım trafiği ters istikametteki yol ile giderilebilir. Bu nedenle İstanbul çıkışlarındaki ters istikametler oldukça boş tutulmalı.
Eğer İstanbul’da tek yaşıyorsanız;
1- Kendi yaşadığınız çevredeki binalardan arama kurtarma çalışmalarına başlamalısınız
2- Eğer kurtarılmaya ihtiyacınız varsa, 155 numarasına SMS atabilirsiniz.
Kurumlar İçin;
1- İnternet altyapılarının herkese açık olması gerekmektedir.
Her devlet okulunda bulunan F@tih internet ağının şifreleri kaldırılıp, halkın erişimine sunulması baz istasyonlarını yoran mobil verilerin daha az kullanılmasına sebep olacaktır.
2- İstanbul’da bulunan havalimanı faktörü
Sabiha Gökçen Havalimanı
Samandıra Hava Üssü
Hezarfen Havalimanı
Istanbul Havalimanı
Atatürk Havalimanı
Bu havalimanları İstanbul’un çeşitli yerlerine dağılmış durumda, deprem öncesinde bu alanlara çok sayıda çadır, yaşam malzemesi ve tıbbi malzeme yerleştirilmeli.
Depremde yaralı olarak kurtarılan depremzedelerin buralarda kurulması gereken seyyar hastanelerde tedavi olması gerekiyor. Deprem sonrasında yapılacak bütün yardımların bu havaalanlarına kolluk kuvvetlerinin denetiminde yoğunluk oranına göre dağıtılması gerekiyor.
3- Toprak dolgusu olan bölgeler
Ne kadar güvenli gözükse bile dolgu alanlar deprem riskinin hat safhada olduğu yerlerden bir tanesidir. Bu bölgelerde toplanma alanları kurulmamalı.